Ötən əsrin sonlarında Azərbaycan mürəkkəb tarixi dövr yaşasa
da, sosial-iqtisadi və mədəni həyatında böyük təkamül yolunu inamla keçərək
sabit, təhlükəsiz və müasir həyat səviyyəsini təmin etmiş ölkə kimi dünyada
tanındı. Ölkənin beynəlxalq nüfuzu əhəmiyyətli dərəcədə artmış, cəmiyyətdə dövlətçilik
ənənələri güclənmiş, müasir sosial-iqtisadi infrastruktur quruculuğu uğurla həyata
keçirilmişdir.
Yerli əhəmiyyətli məsələlərin həllində bələdiyyələrin səlahiyyətlərinin
genişləndirilməsi və sakinlərin məmnunluğunun təmin edilməsi istiqamətində ölkə
başçısı cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə müasir tələblər nəzərə alınaraq
aparılan islahatlar nəticəsində bələdiyyələrin fəaliyyəti xeyli təkmilləşmişdir.
Belə ki, qəbul edilən dövlət proqramları, milli fəaliyyət planları və digər sənədlərdə
bələdiyyələrin fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsinə yönəlmiş mühüm tapşırıqlar nəzərdə
tutulur və uğurla icra edilir.
Qeyd etmək lazımdır ki, 2024-cü il ölkə üçün mühüm və əlamətdar
ictimai-siyasi hadisələrlə zəngin olmuşdur, bunlardan biri də Azərbaycanda bələdiyyələrin
yaradılmasının 25 ilinin tamam olması idi. Ötən müddət ərzində ölkədə bələdiyyə
fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi, habelə bələdiyyələrin maliyyə imkanlarının
genişləndirilməsi, onlara dövlət dəstəyinin göstərilməsi diqqət mərkəzində
saxlanılmışdır.
Yerli özünüidarənin təkmilləşdirilməsi, dayanıqlı və yüksək
maliyyə imkanlarına malik yeni bələdiyyələrin yaradılması, yerli əhəmiyyətli məsələlərin
həllində onların fəaliyyətinin genişləndirilməsi məqsədi ilə qəbul edilmiş “Azərbaycan
Respublikasında bələdiyyələrin birləşməsi yolu ilə yeni bələdiyyələrin
yaradılması haqqında” 18 oktyabr 2024-cü il tarixli Qanunla 63 şəhər və rayon
üzrə 1400 bələdiyyənin birləşməsi nəticəsində 480 yeni bələdiyyə yaradılmışdır.
Həmçinin növbəti bələdiyyə seçkiləri 29 yanvar 2025-ci il tarixə təyin
edilmişdir.
Bələdiyyələrin birləşməsi, eləcə də növbəti bələdiyyə seçkilərinin
keçirilməsi yeni yaradılan və (və ya) yeni seçilən bələdiyyənin icra aparatının
və digər icra strukturlarının formalaşdırılması, bələdiyyənin fəaliyyəti ilə
bağlı bütün sənədlərin və bələdiyyə əmlakının təhvil verilməsi və digər bu kimi
məsələlərin həlli zərurətini yaradır.
Azərbaycan Respublikasının Seçki Məcəlləsinin 211-ci maddəsinə
əsasən bələdiyyənin səlahiyyət müddəti 5 ildir. Bələdiyyənin səlahiyyət müddətinin
hesablanması səsvermənin keçirildiyi gündən başlanır və yeni seçilən bələdiyyənin
birinci iclas günü başa çatır. Bələdiyyə üzvlərinin səlahiyyətləri yalnız bələdiyyənin
səlahiyyət müddətində qüvvədədir.
“Bələdiyyələrin statusu haqqında” Qanunun 16-1-ci maddəsinə əsasən
yeni seçilən bələdiyyənin ilk iclası Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Seçki Komissiyası
tərəfindən bələdiyyə seçkilərinin yekunları elan edildikdən sonra 5 iş günü
müddətində keçirilir. Bələdiyyənin ilk iclasında bələdiyyənin sədri seçilənədək
yaşı daha çox olan üzv iclasa sədrlik edir. İclasa sədrlik edən bələdiyyəyə üzv
seçilmiş şəxslərin siyahısını elan edir, ilk iclası bələdiyyə sədri və iclas
katibi seçilənədək aparır. Bələdiyyənin sədri açıq və ya gizli səsvermə yolu ilə
seçilir. Bələdiyyənin sədri bələdiyyə üzvlərinin yarısından çoxunun səsini
topladıqda seçilmiş hesab olunur. Bələdiyyənin ilk iclasında bələdiyyə sədri və
iclas katibi seçildikdən sonra iclasın gündəliyi təsdiq edilir.
Həmin Qanunun 19-cu maddəsinin 6-cı hissəsinin tələbinə görə
səlahiyyət müddəti bitən və ya vaxtından əvvəl vəzifədən azad edilən bələdiyyə
sədri və ya bələdiyyə sədrinin vəzifələrini həyata keçirən şəxs 10 gün müddətində
bələdiyyənin fəaliyyəti ilə bağlı bütün sənədləri bələdiyyənin yeni sədrinə (bələdiyyə
sədrinin vəzifələrini həyata keçirən şəxsə) təhvil verməlidir.
Bələdiyyələrin birləşməsi yolu ilə yeni bələdiyyələrin
yaradılması zamanı isə Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 19 sentyabr
2009-cu il tarixli 147 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Bələdiyyələrin birləşməsi,
ayrılması və ləğv edilməsi ilə bağlı mülkiyyət, maliyyə va başqa məsələlərin həlli
üçün yaradılan komissiyanın say tərkibi və fəaliyyət Qaydası”na əsasən Ədliyyə
Nazirliyinin, Maliyyə Nazirliyinin, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri
Dövlət Xidmətinin, müvafiq yerli icra hakimiyyəti orqanının və birləşən bələdiyyələrin
hərəsindən bir nümayəndə olmaqla müvafiq komissiyalar yaradılır (komissiyalara
Ədliyyə Nazirliyindən olan nümayəndə sədrlik edir).
Komissiya fəaliyyətini iclaslar vasitəsilə həyata keçirir.
Komissiya üzvlərinin azı üçdə ikisi iclasda iştirak edərsə, komissiya öz səlahiyyətlərinə
aid olan məsələləri həll etmək hüququna malikdir. Komissiyanın qərarları
iclasda iştirak edən üzvlərin sadə səs çoxluğu ilə qəbul edilir. Səsvermədə hər
bir komissiya üzvü bir səsə malikdir. Səslər bərabər olduqda, komissiya sədrinin
səsi həlledici hesab olunur. Komissiyanın qərarları iclasda iştirak etmiş bütün
komissiya üzvləri tərəfindən imzalanır. Qərarla razı olmayan komissiya üzvü öz
imzası qarşısında qeyd etməklə xüsusi rəyini qərara əlavə edir.
Bələdiyyələr birləşərkən onların mülkiyyəti ayrı-ayrılıqda
komissiyanın qəbul etdiyi qərar əsasında siyahıya alınır. Siyahıya alınmış əmlak
hüquq varisliyi qaydasında komissiyanın qərarına uyğun olaraq akt əsasında yeni
yaradılmış bələdiyyəyə təhvil verilir və bu əmlakla bağlı hüquqlar (vəzifələr)
həmin bələdiyyəyə keçir.
Bildirilir ki, rəsmi sənədləri, ştampları və ya möhürləri
talama, məhv etmə, zədələmə və ya gizlətmə qadağan olunmuş ictimai təhlükəli əməl
sayılır və Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 326-cı maddəsi ilə
cinayət məsuliyyətinə cəlb edilmə səbəbidir.
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 143, 144 və 145-ci
maddələrinə görə bələdiyyə öz fəaliyyətini iclaslar, daimi və başqa
komissiyalar vasitəsi ilə həyata keçirir.
Bələdiyyələrin iclaslarında aşağıdakı məsələlər həll edilir:
1) bələdiyyə üzvlərinin səlahiyyətlərinin tanınması, qanunla
müəyyən edilmiş hallarda onların səlahiyyətlərinin itirilməsi və səlahiyyətlərinə
xitam verilməsi;
2) bələdiyyənin reqlamentinin təsdiq edilməsi;
3) bələdiyyənin sədrinin və onun müavinlərinin, daimi və
başqa komissiyaların seçilməsi;
4) yerli vergilərin və ödənişlərin müəyyən edilməsi;
5) yerli büdcənin və onun icrası haqqında hesabatların təsdiq
edilməsi;
6) bələdiyyə mülkiyyətinə sahiblik, ondan istifadə və onun
barəsində sərəncam;
7) yerli sosial müdafiə və sosial inkişaf proqramlarının qəbul
və icra edilməsi;
8) yerli iqtisadi inkişaf proqramlarının qəbul və icra edilməsi;
9) yerli ekoloji proqramların qəbul və icra edilməsi.
Bələdiyyənin iclaslarında baxılan məsələlərə dair qərarlar
(yerli vergilər və ödənişlər ilə bağlı qərarlar bələdiyyə üzvlərinin üçdə iki səs
çoxluğu ilə, digər qərarlar isə bələdiyyə üzvlərinin sadə səs çoxluğu ilə) qəbul
edilir.
Bələdiyyənin bütün iclasları protokollaşdırılır. İclasın
katibi iclasdan sonrakı 3 iş günü müddətində protokolu hazırlayır və
imzalanması üçün iclasın sədrinə təqdim edir. Protokol iclasın sədri və katibi
tərəfindən imzalanır və bələdiyyənin möhürü ilə təsdiqlənir. İclasın
protokolunda onun nömrəsi (hər ilin əvvəlində nömrələr yenilənməlidir), iclasın
keçirildiyi yer, tarix, iclasda iştirak edən və etməyən bələdiyyə üzvlərinə və
dəvət olunan şəxslərə dair məlumat, iclasın sədri, katibi, iclasın gündəliyi,
gündəliyin təsdiqi üçün keçirilən səsvermənin nəticəsi, məruzəçilərin adları,
soyadları, məruzənin və çıxışların qısa məzmunu, müzakirə olunan məsələlərə
dair qəbul edilmiş qərarlar, habelə bununla bağlı keçirilmiş səsvermənin nəticəsi
göstərilməlidir. Protokol təsdiq edilənədək, bələdiyyə üzvünün onun mətni ilə
tanış olmaq və öz yazılı qeydlərini bildirmək hüququ vardır. Bələdiyyə
iclasının protokolu müvafiq kitabda qeydiyyata alınır və həmin kitab üzrə verilən
nömrə protokolun nömrəsi hesab edilir.
“Bələdiyyələrin fəaliyyətinə inzibati nəzarət haqqında”
Qanunun 6.1-ci maddəsinə əsasən bələdiyyələr qəbul etdikləri aşağıdakı aktları
(qərarları) qəbul edildiyi tarixdən 3 iş günündən gec olmayaraq inzibati nəzarəti
həyata keçirən orqanın informasiya sistemində (“Bələdiyyələrlə iş” informasiya
sistemi) yerləşdirməlidirlər:
Ø dövlət büdcəsindən ayrılan maliyyə vəsaitinin istifadəsi
barədə aktlar;
Ø bələdiyyə mülkiyyətində olan əmlaka dair mülkiyyət
hüququnun həyata keçirilməsi barədə aktlar;
Ø yerli vergilərin və ödənişlərin tətbiqi barədə aktlar;
Ø yerli rəy sorğusunun nəticələrini əks etdirən qərarlar;
Ø bələdiyyələr üçün xərclər və maliyyə öhdəlikləri doğuran
aktlar;
Ø bələdiyyələrin birləşməsi və ayrılması ilə bağlı
keçirilmiş yığıncağın (yığıncaqların) nəticələrinin rəsmiləşdirilməsinə dair qərarlar;
Ø qanunçuluq prinsiplərinə riayət olunmasının təmin edilməsi
ilə bağlı bələdiyyənin fəaliyyətinə inzibati nəzarəti həyata keçirən orqanın təklif
və tövsiyələrinin bələdiyyələrin iclaslarında müzakirəsi barədə qərarlar.
Bələdiyyələrin fəaliyyətinə inzibati nəzarəti həyata keçirən
orqana mütləq təqdim olunmalı bələdiyyə aktlarının surətlərinin vaxtında təqdim
edilməməsi Azərbaycan Respublikası İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 549.2-ci maddəsində
nəzərdə tutulmuş inzibati məsuliyyətə səbəb olur.
Nəzərə almaq lazımdır ki, yerli özünüidarə fəaliyyətinin səmərəliliyi,
bələdiyyənin yerli əhəmiyyətli məsələləri həll etmə qabiliyyəti, o cümlədən
qanunvericiliklə müəyyən olunmuş vəzifələrin vaxtında və dürüst icra edilməsi,
bələdiyyəyə ictimai etimad və vətəndaş məmnunluğu bələdiyyənin icra aparatının
fəaliyyətinin nə dərəcədə effektiv təşkil olunmasından asılıdır.
Bələdiyyənin icra aparatı yerli əhaliyə xidmət, iqtisadi,
ekoloji, sosial müdafiə və sosial inkişaf proqramlarını həyata keçirmək üçün
yaradılan idarə, şöbə və digər struktur bölmələrdən ibarət ola bilər.
Bələdiyyənin sədri bələdiyyənin icra aparatına rəhbərliyi həyata
keçirir və yaradılan icra strukturlarının rəhbərlərini bələdiyyənin qərarına əsasən,
digər işçiləri isə bələdiyyənin müsabiqə komissiyasının qiymətləndirməsinin nəticəsinə
uyğun olaraq vəzifəyə təyin edir.
Bələdiyyənin icra aparatı bələdiyyənin, habelə bələdiyyənin
daimi və başqa komissiyalarının təşkilati, informasiya, kargüzarlıq,
maddi-texniki təminat məsələlərini həyata keçirir, bələdiyyə sədrinin
tapşırıqlarını yerinə yetirir, bələdiyyənin qərarlarının icrasını təmin edir. Bələdiyyənin
icra aparatının struktur bölmələrinin rəhbərləri görülmüş işlər barədə bələdiyyə
sədrinə və bələdiyyəyə hesabat, daimi və başqa komissiyaların iclaslarında səlahiyyətlərinə
aid məsələlər barəsində məlumat verirlər.
Bələdiyyənin icra aparatının strukturu onun qarşısında duran
vəzifələrdən və maliyyə vəziyyətindən asılı olaraq bələdiyyə iclasının qərarı
ilə təsdiq edilir.
Bələdiyyənin icra aparatının səlahiyyətlərinə aşağıdakılar
aiddir:
Ø bələdiyyəyə baxılmaq və təsdiq edilmək üçün təqdim edilən
büdcə, plan, proqram və qərar layihələrinin hazırlanması;
Ø bələdiyyənin qəbul etdiyi qərarların yerinə yetirilməsi;
Ø bələdiyyə sədrinin qəbul etdiyi qərarların yerinə yetirilməsi;
Ø bələdiyyənin qanunla müəyyən olunmuş səlahiyyətlərinin həyata
keçirilməsinin təşkili;
Ø bələdiyyə mülkiyyətinin və bələdiyyənin istifadəsinə
verilmiş başqa mülkiyyətin idarə edilməsi;
Ø qanunvericiliyə əsasən ona həvalə edilmiş digər səlahiyyətlərin
həyata keçirilməsi.
Lakin bələdiyyələrin fəaliyyətinə inzibati nəzarətin həyata
keçirilməsi zamanı bir çox bələdiyyə tərəfindən icra aparatının onun qarşısında
duran vəzifələr və maliyyə vəziyyəti nəzərə alınmadan formalaşdırıldığı, nəticədə
yerli büdcə vəsaitlərinin böyük hissəsinin yerli özünüidarəetmənin prinsiplərinə
və əhalinin mənafeyinə zidd olaraq bələdiyyənin saxlanması ilə bağlı xərclərin
ödənilməsinə sərf edilməsi halları aşkar olunur.
Bələdiyyə əmlakından, o cümlədən yerli büdcə vəsaitlərindən
istifadə zamanı nəzərə almaq lazımdır ki, bələdiyyənin əsas vəzifələri yerli əhəmiyyətli
problemlərin həllini təşkil etmək, ərazidə yaşayan vətəndaşların qayğıları ilə
məşğul olmaq, sakinlərin yaşayışı və istirahəti üçün sağlam mühit yaratmaq və
qorumaqdan ibarət olduğundan yerli büdcə vəsaitləri ilk növbədə Azərbaycan
Respublikasının Konstitusiyası və qanunları ilə müəyyənləşdirilmiş bələdiyyə səlahiyyətlərinin
həyata keçirilməsi ilə bağlı yerli əhəmiyyətli məsələlərin həllinə sərf edilməlidir.
Qeyd olunur ki, israf etmə Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin
179-cu maddəsi ilə cinayət məsuliyyəti yaradan qadağan olunmuş əməl sayılır.
Bir sıra bələdiyyələrin fəaliyyətində rast gəlinən digər
pozuntu isə işçilərin ödənişli əsaslarla daimi peşə fəaliyyətinə cəlb olunması ilə
bağlı qanunvericiliyin, o cümlədən “Bələdiyyə qulluğu haqqında” Qanunun tələblərinə
riayət edilməməsidir.
İzah olunur ki, bələdiyyə qulluğu - yerli özünüidarə
orqanlarının səlahiyyətlərini icra etmək üçün həmin orqanlarda daimi peşə fəaliyyətidir.
Bələdiyyə qulluqçusu - yerli özünüidarə orqanlarında təyin olunmaqla vəzifə
tutan və ödənişli əsaslarla xidmət göstərən işçi hesab edilir. Bələdiyyə üzvləri
və bələdiyyələrin fəaliyyətinin təmin olunması ilə birbaşa bağlı olmayan vəzifələri
yerinə yetirən şəxslər bələdiyyə qulluqçusu hesab edilmirlər.
Vətəndaşlar bələdiyyə qulluğuna müsabiqə əsasında qəbul
edilirlər. Bələdiyyə qulluğuna qəbulun müsabiqə əsasında keçirilməsi üçün 5 nəfər
bələdiyyə üzvü və qulluqçusundan ibarət bələdiyyənin müsabiqə komissiyası
yaradılır. Müsabiqə komissiyasının tərkibi, sədri və sədrinin müavini bələdiyyənin
qərarı ilə təsdiq edilir.
Müsabiqə komissiyası öz fəaliyyətini iclaslar vasitəsilə həyata
keçirir. Müsabiqə komissiyasının iclasları üzvlərinin yarısından çoxu iştirak
etdikdə səlahiyyətlidir. Sədr olmadıqda iclaslara sədrin müavini sədrlik edir.
Müsabiqə komissiyasının fəaliyyəti qanunçuluq, obyektivlik,
şəffaflıq və bərabərlik prinsipləri əsasında həyata keçirilir.
Müsabiqə komissiyasının işinə müdaxilə yolverilməzdir.
Müsabiqə komissiyası namizədlərin müvafiq vəzifəyə
uyğunluğunu onların bilik səviyyəsinə, peşə hazırlığına, ümumi dünyagörüşünə və
müvafiq vəzifə üçün tələb olunan keyfiyyətlərə əsasən qiymətləndirir.
Qanunvericilikdə bələdiyyə qulluğuna qəbulla bağlı məhdudiyyətlər
də nəzərdə tutulmuşdur. Belə ki, şəxslər bələdiyyə qulluğuna aşağıdakı hallarda
qəbul edilə bilməz:
Ø bələdiyyənin sədri, bələdiyyə sədrinin müavinləri və
bilavasitə tabeliyində və ya nəzarəti altında işləyəcəyi bələdiyyə qulluqçusu
ilə yaxın qohumluq və ya qudalıq (ər-arvadlar, onların valideynləri,
qardaşları, bacıları, övladları) əlaqəsi olduqda;
Ø fəaliyyət qabiliyyətinə malik olmaması və ya məhdud fəaliyyət
qabiliyyətinə malik olması məhkəmənin qərarı ilə təsdiq edilərsə;
Ø məhkumluğu ödənilməmiş və ya götürülməmişsə;
Ø barəsində tibbi xarakterli məcburi tədbirlərin tətbiqinə
dair məhkəmənin qanuni qüvvəyə minmiş qərarı olarsa.
Bələdiyyə üzvünün öz səlahiyyətlərini daimi əsasla icra etməsi
(bələdiyyə büdcəsi hesabına aylıq əmək haqqı alması) ilə bağlı məsələlər “Bələdiyyələrin
statusu haqqında” Qanunla tənzimlənir.
Həmin Qanunun 15-ci maddəsinə əsasən öz səlahiyyətlərini
daimi əsasla icra edən bələdiyyə üzvü - bələdiyyə büdcəsi hesabına aylıq əmək
haqqı alan və əsas iş yeri bələdiyyə hesab edilən bələdiyyə üzvüdür. Elmi,
yaradıcılıq və pedaqoji fəaliyyət istisna olmaqla, öz səlahiyyətlərini daimi əsasla
icra edən bələdiyyə üzvü əsas iş yeri üzrə başqa yerdə işləyə bilməz.
Öz səlahiyyətlərini daimi əsasla icra edən bələdiyyə üzvlərinin
(sədr və onun müavinləri daxil olmaqla) say həddi hər bir bələdiyyədə
qanunvericiliklə müəyyən edilmiş üzvlərin sayından asılı olaraq aşağıdakı kimi
müəyyənləşdirilir:
Ø 5 və ya 7 üzvü olan bələdiyyələrdə - 2 üzv;
Ø 9 və ya 11 üzvü olan bələdiyyələrdə - 3 üzv;
Ø 13 və ya 15 üzvü olan bələdiyyələrdə - 4 üzv;
Ø 17 və ya 19 üzvü olan bələdiyyələrdə - 5 üzv.
Əmək haqqı bələdiyyə tərəfindən ödənilməyən bələdiyyə üzvü
öz səlahiyyətini həyata keçirərkən istehsal və ya xidmət fəaliyyətini dayandırmır.
Bələdiyyə üzvü bələdiyyənin və tərkibinə seçildiyi daimi komissiyanın iclasları
zamanı daimi iş yerində orta əmək haqqı saxlanılmaqla öz istehsal və ya xidmət
vəzifəsini yerinə yetirməkdən azad edilir.
Bələdiyyə üzvü bələdiyyə qulluqçusu kimi fəaliyyət göstərə
bilməz. Bələdiyyə qulluqçusu bələdiyyə üzvü seçildikdə, 3 gün müddətində öz ərizəsinə
əsasən bələdiyyə qulluğundan azad edilir.
Başqa əsas iş yeri olan bələdiyyə üzvü (sədr və onun müavinləri
daxil olmaqla) öz səlahiyyətlərini daimi əsasla icra etmək və əmək haqqını bələdiyyədən
almaq üçün bələdiyyəyə yazılı müraciət etməlidir. Bələdiyyə sədri müraciət
etmiş bələdiyyə üzvünün öz səlahiyyətlərini daimi əsasla icra etməsinə ehtiyac
olduqda, 5 gün müddətində bu barədə bələdiyyə üzvünün əsas iş yeri üzrə işəgötürənə
yazılı bildiriş göndərməlidir. Bələdiyyə üzvünün əsas iş yeri üzrə işəgötürən
bildirişi aldığı tarixdən 5 gün müddətində əmək qanunvericiliyi ilə nəzərdə
tutulmuş qaydada müvafiq bələdiyyə üzvü ilə əmək müqaviləsinə xitam verməklə bu
barədə bələdiyyəyə yazılı məlumat verməlidir.
Bələdiyyələrin səmərli fəaliyyətinə əngəl törədən digər
amillər isə bələdiyyə üzvlərinin yerli özünüidarə ilə bağlı öhdəliklərinin
icrasına laqeyd yanaşmaları, habelə bələdiyyənin daimi və başqa
komissiyalarının formal fəaliyyətidir.
İzah olunur ki, qanunvericiliyə əsasən bələdiyyə üzvü 6 ayda
bir dəfədən az olmayaraq seçicilərinə hesabat verməlidir.
Bələdiyyə üzvü daimi yaşamaq üçün bələdiyyənin hüdudlarından
kənara köçdükdə və ya başqa səbəblərdən öz bələdiyyə ərazisində bələdiyyə
üzvlüyü vəzifələrini yerinə yetirə bilmədikdə bələdiyyə üzvlüyü səlahiyyətlərinin
öhdəsindən götürülməsi haqqında bələdiyyəyə ərizə verməlidir. Bələdiyyənin növbəti
yığıncağı bələdiyyə üzvünün ərizəsinə baxıb müvafiq qərar qəbul etməli və bu qərarı
həmin dairənin seçicilərinin nəzərinə çatdırmalıdır.
Bələdiyyə üzvü səlahiyyət müddəti ərzində hər hansı səbəbdən
bələdiyyə tərkibindən çıxdıqda müvafiq bələdiyyə ərazisində Azərbaycan
Respublikasının Seçki Məcəlləsinə uyğun olaraq seçkilər keçirilir.
Həmçinin qeyd olunur ki, “Bələdiyyələrin statusu haqqında”
Qanunun 17-ci maddəsinə əsasən bələdiyyə öz səlahiyyətinə aid məsələlərin
qabaqcadan nəzərdən keçirilməsi və qərar layihələrinin hazırlanması üçün, habelə
bələdiyyənin qərarlarının həyata keçirilməsinə yardım göstərilməsi, bələdiyyələrə
məxsus hüquqi şəxslərin fəaliyyətinə nəzarət üçün daimi və başqa komissiyalar
yarada bilər. Daimi və başqa komissiyalar yaradılarkən yerli əhəmiyyətli məsələlər
nəzərə alınır və onlar “Bələdiyyələrin daimi və başqa komissiyaları haqqında”
Əsasnamə, bələdiyyənin Nizamnaməsi əsasında fəaliyyət göstərir.
Bələdiyyənin daimi və başqa komissiyalarının əsas vəzifələri
aşağıdakılardan ibarətdir:
ü yerli əhəmiyyətli
sosial müdafiə və sosial inkişaf, ekologiya, iqtisadi inkişaf, yerli xidmət üzrə
proqramlar hazırlayıb, bələdiyyənin iclasına və ya bələdiyyənin qərarına əsasən
yerli əhalinin müzakirəsinə çıxarmaq;
ü yerli əhəmiyyətli məsələləri
müzakirə etmək, bələdiyyə iclaslarında müzakirə üçün proqramlar, arayışlar, qərar
layihələri və başqa materiallar hazırlamaq;
ü bələdiyyə və onun
icra aparatı üçün təkliflər hazırlamaq;
ü seçicilərin
tapşırıqlarının yerinə yetirilməsinin təşkilinə və yoxlanılmasına kömək etmək.
Daimi və başqa komissiyalar onları seçmiş bələdiyyə
qarşısında məsuliyyət daşıyır və ona hesabat verir.
Bələdiyyənin daimi və başqa komissiyalarının say tərkibi bələdiyyə
tərəfindən müəyyən edilir (azı üç bələdiyyə üzvündən ibarət olmalıdır). Bələdiyyənin
daimi və başqa komissiyalarının tərkibinə daxil olan şəxslər bələdiyyə
iclasında bələdiyyə üzvlərinin sadə səs çoxluğu ilə seçilir. Bələdiyyə üzvü bir
neçə daimi və başqa komissiyaların üzvü ola bilər. Bələdiyyə üzvü bir daimi və
başqa komissiyanın sədri ola bilər.
Göstərilənlərin nəzərə alınaraq bələdiyyələrin fəaliyyətinin
qanunvericiliyin tələblərinə əməl olunmaqla səmərəli təşkil edilməsi tövsiyə
olunur.
Bələdiyyələrlə iş baş idarəsi