Ötən ilə nəzər yetirsək bəzi məqamlara mütləq şəkildə toxunmalıyıq.

Məlum olduğu kimi,  ötən il ölkəmizdə “Heydər Əliyev ili” elan olunmuşdu. 1606 bələdiyyənin hər biri bu ilə öz töhfəsini verməyə çalışdı. Ən əsası maliyyə imkanları çərçivəsində ötən il bələdiyyələr bütün mümkün variantlardan istifadə etməklə il ərzində büdcə gəlirlərini səkkiz faizədək artırmağa nail ola bildilər.

Etiraf edilməlidir ki, səkkiz faizlik artıma nail olunması Adminstrasiyanın Bələdiyyələrlə iş sektorunun ciddı şəkildə göstərdiyi dəstəyin sayəsində əldə olunub. Belə ki, sektorun bilavasitə təşkilatçılığı ilə Bələdiyyələrin Avtomatlaşdırılmış Məlumat Sistemi Əmlak məsələləri Dövlət Xidmətinin məlumat bazasına inteqrasiya olunmuş, nəticədə bələdiyyələrin əmlakla bağlı məlumatın əldə edilməsində operativlik artmış və bu da öz növbəsində büdcə gəlirlərinin artmasına öz təsirini göstərmişdir. Həyata keçirilən addımlarda Bələdiyyələrlə iş Mərkəzinin də xüsusi rolu qeyd edilməlidir.

Bununla yanaşı Ədliyyə nazirliyinin notariat xidmətləriylə bağlı məlumat bazasının BAMS proqramına inteqrasiya edilməsi də nəticə etibariylə bələdiyyələrin büdcə gəlirlərinin artımına öz təsirini göstərəcəyinə inanırıq.

Ötən il ölkə bələdiyyələri üçün əsas maliyyə istiqaməti olan əmlak vergisinin yığımında cıddı irəliləyiş olduğunu da görmək olar.

Belə ki, Nəsimi bələdiyyəsi 2019-cu illə müqayisədə əmlak vergisinin həcmini  5.2 dəfə, İsmayıllı bələdiyyəsi 3.2 dəfə artıra bilib.

Bu gün Binəqədi, Nərimanov, Səbail, Xətai, Nizami, Sumqayıt, Xırdalan, Bakıxanov  M.Ə. Rəsulzadə,  Gəncənin Kəpəz və Nizami  bələdiyyələri bu sahədə ortaya konkret təcrübə qoyublar. Yeniliklərin tətbiqi ilə bağlı Ağsu rayonunun Gəgəli, Yevlax rayonunun Balcılı və Biləsuvar rayonunun Səmədabad  bələdiyyəsi də fəaliyyətləriylə təcrübəsi yayıla biləcək bir səviyyəyə çatıb.  

“Heydər Əliyev ili” çərçivəsində hər bir bələdiyyə ərazilərində aparılan abadlıq-quruculuq işlərinə öz dəstəyini göstərməklə çoxsaylı layihələrin icrasını həyata keçirmişlər. Bununla yanaşı bələdiyyələrin ən ümdə vəzifəsi şəhid, qazi və aztəminatlı ailələrə maddi və mənəvi dəstəyin göstərilməsini hesab etmək olar. Şəhidlərin barelyeflərini yaşadıqları binalara vurulması, şəhid ailəsinin üzvlərinin və qazilərin işlə təmin edilməsi, onlara maddı dəstəyin göstərilməsi daim bələdiyyələrin diqqət mərkəzindədir.

Səbail, Badamdar, Yasamal, Xətai, Binəqədi bələdiyyələri tərəfindən ərazilərindəki şəhidlərin əziz xatirəsinə həsr olunmuş barelyeflər yaşadıqları binaların qarşısına vurulmuşdur. Bununla yanaşı, Gəncənin Kəpəz və Nizami, Xətai, Nərimanov, Buzovna, Badamdar, Şüvəlan və Mərdəkan, habelə onlarca digər qəsəbə və kənd bələdiyyəsi  ərazilərində  xatirə kompleksi də istifadəyə vermişlər. 

Onu da etiraf edək ki, görülən işlərə, atılan addımlara baxmayaraq bu gün bələdiyyələr bizim istədiyimiz səviyyəyə çata bilməyiblər.

Təəssüf ki,  bir sıra mərkəzi icra orqanları,  xüsusəndə   Əmlak məsələləri Dövlət Xidməti,  Arxitektura və Şəhərsalma Dövlət Komitəsi,  AYNA, Dövlət Reklam Agentliyi, Ekologiya və Təbii sərvətlər Nazirliyi bu və ya digər formada bələdiyyələrin fəaliyyətinə dəstək verməkdə maraqlı görünmürlər.

Bununla yanaşı bələdiyyələrin DSMF borclarının bağlanmasıyla bağlı məsələ hələ də açıq qalıb. Bu gün ümumi olaraq təxminən altı milyon manatlıq borcun bir milyonu əgər Biləcəri bələdiyyəsinin üzərinə düşürsə, buna indidən həyəcan təbili çalınmalıdır. Yəni bu borcun bağlanmasını tək bələdiyyənin üzərinə atılması düzgün yanaşma deyil. Sual olunur, niyə problemin həlliylə bağlı müvafiq yerli icra hakimiyyəti orqanı öz təklifini vermir.

Hər halda bələdiyyələrin uğurlarıyla yanaşı, həm də problemləri var. Ulu öndər Heydər Əliyevin qurub yaratdığı bələdiyyə sisteminin üzləşdiyi çətinliklərin həllinə  biganə qalmağa heç birimizin  mənəvi haqqı  yoxdur. Bu gün hər birimiz  bələdiyyə sisteminin inkişafına öz töhfəmizi verməli və bu orqanların qarşılaşdığı problemlərin həllinə  hər bir mərkəzi icra orqanı da öz dəstəyini göstərməlidir.

Son olaraq qeyd edim ki, Milli Məclisin Regional Məsələlər Komitəsi təsis edildiyi gündən bələdiyyələrin fəaliyyətinə dəstək verdiyinin şahidiyik. Düşünürəm ki, cari ildə komitə bu ənənəni davam etdirərək bələdiyyə qanunvericiliyində rast gəlinən boşluqların aradan qaldırılmasında öz dəstəyini  əsirgəməyəcəkdir. Bu işdə komitəyə uğurlar arzulamaqla yanaşı vətəndaş cəmiyyətinin təmsilçi olaraq bizdə öz köməyimizi göstərməyə hazır olduğumuzu bir daha bildiririk.

Yekun olaraq qeyd edim ki, bələdiyyələrin fəaliyyətinin bu il 25-ci -ili tamam olur. Bu sistemin inkişafına can qoymuş onlarca insanın belə bir ildə əməyinin qiymətləndirilməsi üçün müvafiq orqanlar qarşısında təkliflə çıxış etməsini Regional məsələlər Komitəsinin fəaliyyət proqramına salınmasını arzu edərdim.

(Bu mətn Milli Məclisin Regional məsələlər Komitəsinin iclasında çıxış üçün qısa şəkildə yazılıb )

Vüqar Tofiqli

“Bələdiyyələrin fəaliyyətinin təbliği” İctimai birliyin sədri